Το μεσημέρι της Παρασκευής 2 Μάρτη το μεγάλο αμφιθέατρο του
Υπουργείου Παιδείας ήταν για μια ακόμα φορά γεμάτο. Μόνο που αυτή τη
φορά δεν επρόκειτο για προϊσταμένους, σχολικούς συμβούλους και στελέχη
της εκπαίδευσης. Εκατοντάδες εκπαιδευτικοί, αναπληρωτές και μόνιμοι, από
όλες τις γωνιές της χώρας, με τα ρούχα να μυρίζουν δακρυγόνο,
πραγματοποιούσαν Συνέλευση Αγώνα στα πλαίσια της μοναδικής στα χρονικά,
μαζικής και ομολογουμένως εντυπωσιακής κατάληψης του Υπουργείου
Παιδείας. Από το βήμα δεν ακουγόταν η φωνή της κυβέρνησης και των
υπερεθνικών οργανισμών αλλά η φωνή των εκπαιδευτικών, αναπληρωτών και
μόνιμων, η φωνή αυτών που δεν έχουν φωνή. Και δεν πρέπει να μας
διαφεύγει:
πρόκειται για κατάληψη υπουργείου όχι από κάποια αιφνιδιαστική ενέργεια μιας οργανωμένης μικρής ομάδας συνδικαλιστών αλλά από το αυθόρμητο ξέσπασμα ενός μαζικού κινήματος, μετά από μια μαζικότατη και εξαιρετικά δυναμική συγκέντρωση 2000 και πλέον εκπαιδευτικών που απέναντι στα ΜΑΤ και τα δακρυγόνα αντέταξαν την αποφασιστικότητα του κινήματος.
Είκοσι χρόνια μετά τη μεγάλη μάχη των εξεταστικών του ’98 ένα νέο κίνημα γεννιέται με κάποιες ωστόσο σημαντικές διαφορές:
Είναι η πρώτη φορά που αναπτύσσεται ένα μαζικό κίνημα στο χώρο της αδιοριστίας όχι γιατί εκδηλώθηκε κάποια επίθεση από την κυβέρνηση στο σύστημα διορισμών, αλλά με το επιθετικό αίτημα των μαζικών μόνιμων διορισμών. Και μάλιστα, από μια νέα γενιά εκπαιδευτικών που, κατά γενική ομολογία, δεν διαθέτει τις κινηματικές εμπειρίες και το βάθος πολιτικοποίησης της αντίστοιχης γενιάς της δεκαετίας του ’90. Μέσα στο καμίνι του αγώνα γεννήθηκε η αποφασιστικότητα που έσπασε τον τσαμπουκά της καταστολής, η συλλογικότητα της Συνέλευσης Αγώνα. Η Παρασκευή 2 Μάρτη συνιστά αλλαγή παραδείγματος: οι αναπληρωτές δεν είναι πια η σιωπηλή και αδρανής ελαστική εργασία, είναι στην πρώτη γραμμή του αγώνα.
Ποιες διεργασίες οδήγησαν στο κινηματικό ξέσπασμα της 2 Μάρτη;
Πρώτα απ΄ όλα βρήκε έκφραση η συσσωρευμένη για χρόνια δυσαρέσκεια του κόσμου της αναπλήρωσης και της αδιοριστίας, της κάθε συναδέλφισσας και κάθε συναδέλφου που εργάζεται ως αναπληρωτής, 5, 10, 15 χρόνια, πρόπερσι εκεί, πέρσι αλλού, φέτος παραπέρα, του χρόνου ίσως πουθενά.
8 χρόνια μνημονίων, 8 χρόνια σχεδόν μηδενικών διορισμών. Τα σχολεία στενάζουν, τα χιλιάδες κενά καλύπτονται πολλές φορές πολύ καιρό μετά την έναρξη των μαθημάτων. Εκπαιδευτικοί που αναπληρώνουν τους εαυτούς τους, εκπαιδευτικοί που κάθε Ιούνη απολύονται για να προσληφθούν – στην καλύτερη περίπτωση – αρχές Σεπτέμβρη σε διαφορετικό μέρος της χώρας. Δρόμο παίρνουν, δρόμο αφήνουν εδώ και 15 χρόνια. Οι ελαστικές σχέσεις εργασίας και η εργασιακή περιπλάνηση δεν είναι μόνο μνημονιακή υποχρέωση. Είναι πολιτική επιλογή που στόχο έχει την «απασχόληση» και όχι την εργασία, που στόχο έχει τα μειωμένα εργασιακά, ασφαλιστικά, συνδικαλιστικά δικαιώματα, που στόχο έχει τη δημιουργία εργαζομένων πολλών ταχυτήτων στον ίδιο χώρο δουλειάς. Κάθε χρόνο περίπου 20.000 αναπληρωτές και αναπληρώτριες προσλαμβάνονται για να καλύψουν πραγματικές και μόνιμες ανάγκες του δημόσιου σχολείου.
Έτσι, λοιπόν, πριν από περίπου ένα μήνα, εκπαιδευτικά σωματεία, συλλογικότητες αναπληρωτών, επιτροπές αγώνα αποφάσισαν να κηρύξουν την Παρασκευή 2 Μάρτη ως ημέρα πανελλαδικής κινητοποίησης με βασικό αίτημα τους μόνιμους μαζικούς διορισμούς. Παρόλο που η συγκέντρωση είχε καθοριστεί για τη 1, από τις 12 ο χώρος έξω από το Υπουργείο ήταν ασφυκτικά γεμάτος. Λεωφορεία και μεμονωμένοι εκπαιδευτικοί από την Πάτρα, τη Λακωνία, την Κέρκυρα, την Κρήτη, την Εύβοια, την Άρτα, από όλες τις γωνιές της χώρας συνέχιζαν να καταφθάνουν στο Υπουργείο. Οι ντουντούκες, οι σφυρίχτρες, τα συνθήματα, τα ταμπούρλα έδιναν άλλη πνοή και άλλον αέρα στην περιοχή. Παλμός, μαχητικότητα, αγωνιστικότητα, το αίσθημα ότι είμαστε πολλοί και πολλές και ότι αυτά που μας ενώνουν είναι περισσότερα από αυτά που μας χωρίζουν κυριαρχούσαν στο χώρο.
Η σιδερόφρακτη πόρτα όμως του Υπουργείο παρέμενε ερμητικά κλειστή. Μια δυσαρμονία, ένας κόμπος στο στομάχι. Πολλοί και πολλές εκπαιδευτικοί πέρασαν στον εσωτερικό χώρο του Υπουργείου απαιτώντας να συναντηθούν με την πολιτική ηγεσία του. Η «υποδοχή» ήταν μάλλον αναμενόμενη. Χημικά και ξύλο… Την ίδια ώρα που οι εκπαιδευτικοί βρίσκονται μέσα στον προαύλιο χώρο του Υπουργείου, διμοιρίες των ΜΑΤ εμφανίζονται στον εξωτερικό χώρο σπρώχνουν, χτυπούν, ρίχνουν χημικά. Και όλα αυτά σε ένα πλήθος όπου είχε γεμίσει ασφυκτικά το χώρο, υπήρχε δυσκολία στην κίνηση και οι διέξοδοι διαφυγής ήταν ελάχιστες. Αυτή είναι η πολιτική «διαλόγου» και ανοιχτών θυρών που ακολουθεί η Πρώτη-φορά-Αριστερά. Τα ανοιγμένα κεφάλια, τα πισώπλατα χτυπήματα, οι δυσκολίες στην ανάσα – που σε πολλές περιπτώσεις κράτησαν μέχρι το βράδυ – χρεώνονται αποκλειστικά στην Κυβέρνηση. Όμως το σχέδιό τους να αδειάσει το Υπουργείο απέτυχε. Η Παρασκευή ήταν μια ιστορική μέρα και ως τέτοια πρέπει να την αντιμετωπίσουμε. Το 1998 ήταν το αμφιθέατρο του ΜΑΧ του Πολυτεχνείο που έσφυζε από τη μαχητικότητα των αδιορίστων, το 2018 ήταν το ίδιο το Υπουργείο. Το Υπουργείο έγινε κέντρο αγώνα!
Το δημόσιο σχολείο δεν αντέχει ακόμη μία χρονιά χωρίς μαζικούς διορισμούς. Το Υπουργείο ψάχνει τρόπους – διαδίδει – για το νέο σύστημα διορισμών. Αυτό όμως που πραγματικά κάνει είναι να απεργάζεται σχέδια διάσπασης του κόσμου της αδιοριστίας και της αναπλήρωσης. Γι αυτό το αίτημα των μόνιμων μαζικών διορισμών με βάση το πτυχίο και την προϋπηρεσία είναι ο συνδετικός και ο συνεκτικός κρίκος όλων των συμβασιούχων εκπαιδευτικών. Είναι το μοναδικό που δημιουργεί πραγματικούς όρους συσπείρωσης του κόσμου, δεν αποκλείει κανέναν, δεν παζαρεύει τον αριθμό των μορίων ούτε συνδιαλέγεται με την προσπάθεια μοιράσματος των αναγκαίων διορισμών σε μια πίτα που δεν μας χωρά όλους και όλες.
Η διεκδίκηση διορισμών έχει διπλά οφέλη: και εργασιακά και παιδαγωγικά. Κανένα από τα δύο δεν πρέπει να υποτιμηθεί. Είναι κομβικό να εργάζονται στον ίδιο χώρο και να παράγουν το ίδιο έργο εκπαιδευτικοί που έχουν τα ίδια δικαιώματα εργασιακά, ασφαλιστικά και συνδικαλιστικά. Η σταθερή και μόνιμη εργασία είναι δικαίωμα και ως τέτοιο πρέπει να αντιμετωπίζεται. Από την άλλη η παιδαγωγική σημασία της σταθερής και μόνιμης εργασίας έχει σημαντικά οφέλη στα παιδιά. Χαρακτηριστική περίπτωση είναι οι δομές της ειδικής αγωγής, όπου ένα πολύ μεγάλο μέρος – αν όχι το μεγαλύτερο – στελεχώνεται με αναπληρωτές εκπαιδευτικούς και μάλιστα πολύ μετά την έναρξη των μαθημάτων. Η στήριξη και η διασφάλιση των μορφωτικών δικαιωμάτων των μαθητών και μαθητριών υπηρετείται και μέσα από τους διορισμούς μόνιμου εκπαιδευτικού προσωπικού σε όλες τις δομές της εκπαίδευσης.
Να βαθύνουμε το ρήγμα! Να σπάσουμε την πολιτική της αδιοριστίας.
Ομολογουμένως διανύουμε μια περίοδο αγωνιστικής απραξίας, απογοήτευσης και αποστράτευσης, μια περίοδο όπου οι κινητοποιήσεις μετριούνται στα δάχτυλα και δεν συσπειρώνουν παρά ένα υποσύνολο του πολιτικοποιημένου δυναμικού. Διανύουμε την εποχή της ΤΙΝΑ, των «κλειδωμένων πολιτικών», της ηγεμονίας του μνημονιακού μπλοκ και των Μένουμε-Ευρώπη. Γι’ αυτό ακριβώς το γεγονός της Παρασκευής 2 Μάρτη είναι σημαντικό: δημιουργεί μια ρωγμή στο μνημονιακό συνεχές και μπορεί, κάτω από ορισμένες προϋποθέσεις, να ανοίξει ένα κύκλο νέων κοινωνικών αγώνων. Το κεντρικό αίτημα που ενοποιεί και δονεί όλο το σώμα της αναπλήρωσης είναι οι μαζικοί διορισμοί. Τώρα είναι ανάγκη να παρθούν αποφάσεις αγώνα. Για απεργία και πανελλαδικό συλλαλητήριο την Παρασκευή 9 Μάρτη στο Υπουργείο Παιδείας. Να κλείσουμε όλα τα σχολεία και να κατέβουμε μαζικά. Να αναβαθμίσουμε το αίτημα των μαζικών διορισμών από συνδικαλιστική/εκπαιδευτική διεκδίκηση που αφορά μόνο την εργασία των συναδέλφων μας σε κοινωνική απαίτηση για να λειτουργήσει το δημόσιο σχολείο με το απαραίτητο σταθερό και μόνιμο εκπαιδευτικό προσωπικό. Την Παρασκευή 9 Μάρτη, ημέρα που είναι το επόμενο πανεκπαιδευτικό συλλαλητήριο στο Υπουργείο Παιδείας, πρέπει να κατέβουν οργανωμένα και μαζικά, φοιτητικοί σύλλογοι, φορείς του γονεϊκού κινήματος, εργατικά σωματεία δίνοντας κοινωνικό χαρακτήρα στον αγώνα.
Ας μην απορούμε λοιπόν πού χάθηκε ο γερο τυφλοπόντικας τόσο καιρό, η απάντηση είναι προφανής: έσκαβε.
πρόκειται για κατάληψη υπουργείου όχι από κάποια αιφνιδιαστική ενέργεια μιας οργανωμένης μικρής ομάδας συνδικαλιστών αλλά από το αυθόρμητο ξέσπασμα ενός μαζικού κινήματος, μετά από μια μαζικότατη και εξαιρετικά δυναμική συγκέντρωση 2000 και πλέον εκπαιδευτικών που απέναντι στα ΜΑΤ και τα δακρυγόνα αντέταξαν την αποφασιστικότητα του κινήματος.
Είκοσι χρόνια μετά τη μεγάλη μάχη των εξεταστικών του ’98 ένα νέο κίνημα γεννιέται με κάποιες ωστόσο σημαντικές διαφορές:
Είναι η πρώτη φορά που αναπτύσσεται ένα μαζικό κίνημα στο χώρο της αδιοριστίας όχι γιατί εκδηλώθηκε κάποια επίθεση από την κυβέρνηση στο σύστημα διορισμών, αλλά με το επιθετικό αίτημα των μαζικών μόνιμων διορισμών. Και μάλιστα, από μια νέα γενιά εκπαιδευτικών που, κατά γενική ομολογία, δεν διαθέτει τις κινηματικές εμπειρίες και το βάθος πολιτικοποίησης της αντίστοιχης γενιάς της δεκαετίας του ’90. Μέσα στο καμίνι του αγώνα γεννήθηκε η αποφασιστικότητα που έσπασε τον τσαμπουκά της καταστολής, η συλλογικότητα της Συνέλευσης Αγώνα. Η Παρασκευή 2 Μάρτη συνιστά αλλαγή παραδείγματος: οι αναπληρωτές δεν είναι πια η σιωπηλή και αδρανής ελαστική εργασία, είναι στην πρώτη γραμμή του αγώνα.
Ποιες διεργασίες οδήγησαν στο κινηματικό ξέσπασμα της 2 Μάρτη;
Πρώτα απ΄ όλα βρήκε έκφραση η συσσωρευμένη για χρόνια δυσαρέσκεια του κόσμου της αναπλήρωσης και της αδιοριστίας, της κάθε συναδέλφισσας και κάθε συναδέλφου που εργάζεται ως αναπληρωτής, 5, 10, 15 χρόνια, πρόπερσι εκεί, πέρσι αλλού, φέτος παραπέρα, του χρόνου ίσως πουθενά.
8 χρόνια μνημονίων, 8 χρόνια σχεδόν μηδενικών διορισμών. Τα σχολεία στενάζουν, τα χιλιάδες κενά καλύπτονται πολλές φορές πολύ καιρό μετά την έναρξη των μαθημάτων. Εκπαιδευτικοί που αναπληρώνουν τους εαυτούς τους, εκπαιδευτικοί που κάθε Ιούνη απολύονται για να προσληφθούν – στην καλύτερη περίπτωση – αρχές Σεπτέμβρη σε διαφορετικό μέρος της χώρας. Δρόμο παίρνουν, δρόμο αφήνουν εδώ και 15 χρόνια. Οι ελαστικές σχέσεις εργασίας και η εργασιακή περιπλάνηση δεν είναι μόνο μνημονιακή υποχρέωση. Είναι πολιτική επιλογή που στόχο έχει την «απασχόληση» και όχι την εργασία, που στόχο έχει τα μειωμένα εργασιακά, ασφαλιστικά, συνδικαλιστικά δικαιώματα, που στόχο έχει τη δημιουργία εργαζομένων πολλών ταχυτήτων στον ίδιο χώρο δουλειάς. Κάθε χρόνο περίπου 20.000 αναπληρωτές και αναπληρώτριες προσλαμβάνονται για να καλύψουν πραγματικές και μόνιμες ανάγκες του δημόσιου σχολείου.
Έτσι, λοιπόν, πριν από περίπου ένα μήνα, εκπαιδευτικά σωματεία, συλλογικότητες αναπληρωτών, επιτροπές αγώνα αποφάσισαν να κηρύξουν την Παρασκευή 2 Μάρτη ως ημέρα πανελλαδικής κινητοποίησης με βασικό αίτημα τους μόνιμους μαζικούς διορισμούς. Παρόλο που η συγκέντρωση είχε καθοριστεί για τη 1, από τις 12 ο χώρος έξω από το Υπουργείο ήταν ασφυκτικά γεμάτος. Λεωφορεία και μεμονωμένοι εκπαιδευτικοί από την Πάτρα, τη Λακωνία, την Κέρκυρα, την Κρήτη, την Εύβοια, την Άρτα, από όλες τις γωνιές της χώρας συνέχιζαν να καταφθάνουν στο Υπουργείο. Οι ντουντούκες, οι σφυρίχτρες, τα συνθήματα, τα ταμπούρλα έδιναν άλλη πνοή και άλλον αέρα στην περιοχή. Παλμός, μαχητικότητα, αγωνιστικότητα, το αίσθημα ότι είμαστε πολλοί και πολλές και ότι αυτά που μας ενώνουν είναι περισσότερα από αυτά που μας χωρίζουν κυριαρχούσαν στο χώρο.
Η σιδερόφρακτη πόρτα όμως του Υπουργείο παρέμενε ερμητικά κλειστή. Μια δυσαρμονία, ένας κόμπος στο στομάχι. Πολλοί και πολλές εκπαιδευτικοί πέρασαν στον εσωτερικό χώρο του Υπουργείου απαιτώντας να συναντηθούν με την πολιτική ηγεσία του. Η «υποδοχή» ήταν μάλλον αναμενόμενη. Χημικά και ξύλο… Την ίδια ώρα που οι εκπαιδευτικοί βρίσκονται μέσα στον προαύλιο χώρο του Υπουργείου, διμοιρίες των ΜΑΤ εμφανίζονται στον εξωτερικό χώρο σπρώχνουν, χτυπούν, ρίχνουν χημικά. Και όλα αυτά σε ένα πλήθος όπου είχε γεμίσει ασφυκτικά το χώρο, υπήρχε δυσκολία στην κίνηση και οι διέξοδοι διαφυγής ήταν ελάχιστες. Αυτή είναι η πολιτική «διαλόγου» και ανοιχτών θυρών που ακολουθεί η Πρώτη-φορά-Αριστερά. Τα ανοιγμένα κεφάλια, τα πισώπλατα χτυπήματα, οι δυσκολίες στην ανάσα – που σε πολλές περιπτώσεις κράτησαν μέχρι το βράδυ – χρεώνονται αποκλειστικά στην Κυβέρνηση. Όμως το σχέδιό τους να αδειάσει το Υπουργείο απέτυχε. Η Παρασκευή ήταν μια ιστορική μέρα και ως τέτοια πρέπει να την αντιμετωπίσουμε. Το 1998 ήταν το αμφιθέατρο του ΜΑΧ του Πολυτεχνείο που έσφυζε από τη μαχητικότητα των αδιορίστων, το 2018 ήταν το ίδιο το Υπουργείο. Το Υπουργείο έγινε κέντρο αγώνα!
Το δημόσιο σχολείο δεν αντέχει ακόμη μία χρονιά χωρίς μαζικούς διορισμούς. Το Υπουργείο ψάχνει τρόπους – διαδίδει – για το νέο σύστημα διορισμών. Αυτό όμως που πραγματικά κάνει είναι να απεργάζεται σχέδια διάσπασης του κόσμου της αδιοριστίας και της αναπλήρωσης. Γι αυτό το αίτημα των μόνιμων μαζικών διορισμών με βάση το πτυχίο και την προϋπηρεσία είναι ο συνδετικός και ο συνεκτικός κρίκος όλων των συμβασιούχων εκπαιδευτικών. Είναι το μοναδικό που δημιουργεί πραγματικούς όρους συσπείρωσης του κόσμου, δεν αποκλείει κανέναν, δεν παζαρεύει τον αριθμό των μορίων ούτε συνδιαλέγεται με την προσπάθεια μοιράσματος των αναγκαίων διορισμών σε μια πίτα που δεν μας χωρά όλους και όλες.
Η διεκδίκηση διορισμών έχει διπλά οφέλη: και εργασιακά και παιδαγωγικά. Κανένα από τα δύο δεν πρέπει να υποτιμηθεί. Είναι κομβικό να εργάζονται στον ίδιο χώρο και να παράγουν το ίδιο έργο εκπαιδευτικοί που έχουν τα ίδια δικαιώματα εργασιακά, ασφαλιστικά και συνδικαλιστικά. Η σταθερή και μόνιμη εργασία είναι δικαίωμα και ως τέτοιο πρέπει να αντιμετωπίζεται. Από την άλλη η παιδαγωγική σημασία της σταθερής και μόνιμης εργασίας έχει σημαντικά οφέλη στα παιδιά. Χαρακτηριστική περίπτωση είναι οι δομές της ειδικής αγωγής, όπου ένα πολύ μεγάλο μέρος – αν όχι το μεγαλύτερο – στελεχώνεται με αναπληρωτές εκπαιδευτικούς και μάλιστα πολύ μετά την έναρξη των μαθημάτων. Η στήριξη και η διασφάλιση των μορφωτικών δικαιωμάτων των μαθητών και μαθητριών υπηρετείται και μέσα από τους διορισμούς μόνιμου εκπαιδευτικού προσωπικού σε όλες τις δομές της εκπαίδευσης.
Να βαθύνουμε το ρήγμα! Να σπάσουμε την πολιτική της αδιοριστίας.
Ομολογουμένως διανύουμε μια περίοδο αγωνιστικής απραξίας, απογοήτευσης και αποστράτευσης, μια περίοδο όπου οι κινητοποιήσεις μετριούνται στα δάχτυλα και δεν συσπειρώνουν παρά ένα υποσύνολο του πολιτικοποιημένου δυναμικού. Διανύουμε την εποχή της ΤΙΝΑ, των «κλειδωμένων πολιτικών», της ηγεμονίας του μνημονιακού μπλοκ και των Μένουμε-Ευρώπη. Γι’ αυτό ακριβώς το γεγονός της Παρασκευής 2 Μάρτη είναι σημαντικό: δημιουργεί μια ρωγμή στο μνημονιακό συνεχές και μπορεί, κάτω από ορισμένες προϋποθέσεις, να ανοίξει ένα κύκλο νέων κοινωνικών αγώνων. Το κεντρικό αίτημα που ενοποιεί και δονεί όλο το σώμα της αναπλήρωσης είναι οι μαζικοί διορισμοί. Τώρα είναι ανάγκη να παρθούν αποφάσεις αγώνα. Για απεργία και πανελλαδικό συλλαλητήριο την Παρασκευή 9 Μάρτη στο Υπουργείο Παιδείας. Να κλείσουμε όλα τα σχολεία και να κατέβουμε μαζικά. Να αναβαθμίσουμε το αίτημα των μαζικών διορισμών από συνδικαλιστική/εκπαιδευτική διεκδίκηση που αφορά μόνο την εργασία των συναδέλφων μας σε κοινωνική απαίτηση για να λειτουργήσει το δημόσιο σχολείο με το απαραίτητο σταθερό και μόνιμο εκπαιδευτικό προσωπικό. Την Παρασκευή 9 Μάρτη, ημέρα που είναι το επόμενο πανεκπαιδευτικό συλλαλητήριο στο Υπουργείο Παιδείας, πρέπει να κατέβουν οργανωμένα και μαζικά, φοιτητικοί σύλλογοι, φορείς του γονεϊκού κινήματος, εργατικά σωματεία δίνοντας κοινωνικό χαρακτήρα στον αγώνα.
Ας μην απορούμε λοιπόν πού χάθηκε ο γερο τυφλοπόντικας τόσο καιρό, η απάντηση είναι προφανής: έσκαβε.
Δημήτρης Μαριόλης
Αδριανή Προκόπη
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου
Σημείωση: Μόνο ένα μέλος αυτού του ιστολογίου μπορεί να αναρτήσει σχόλιο.