Αυτά τα Κόκκινα Στυλό που θέλουν να διορθώσουν τον υπουργό: Πριν
από τις διακοπές των Χριστουγέννων, στις 12 Δεκεμβρίου του 2018, μια
χούφτα εκπαιδευτικοί, τόσο της πρωτοβάθμιας όσο και της δευτεροβάθμιας
εκπαίδευσης, αποφάσισαν να δημιουργήσουν μία σελίδα στα κοινωνικά δίκτυα
με σκοπό να γίνουν σημείο αναφοράς και να συνενώσουν όσους δασκάλους
ένιωθαν την ανάγκη να εκφράσουν την «οργή» τους για αυτά που συμβαίνουν
στο σχολείο σήμερα. Σύντομα προστέθηκε και ένας λογαριασμός στο Twitter
και τις επόμενες μέρες ένας διαδικτυακός τόπος γεννήθηκε με το όνομα
«Κόκκινα Στυλό», στον οποίο γίνεται κανείς δεκτός με εγγραφή. Τρεις
εβδομάδες μετά τη δημιουργία του αριθμεί γύρω στα 70.000 μέλη, κι αν
συγκρίνουμε το πλήθος αυτό με τους 880.000 περίπου εκπαιδευτικούς οι
οποίοι εργάζονται στην εθνική εκπαίδευση στη Γαλλία σήμερα, ο αριθμός
των μελών του δεν είναι αμελητέος. Ο θυμός των εκπαιδευτικών εκφράζεται,
σε μεγάλο βαθμό σήμερα με το κίνημα των «Κόκκινων στυλό», που γεννήθηκε
στο Facebook. Η θρυαλλίδα ή αλλιώς ο κόμπος στο χτένι : Τι είχε
όμως προηγηθεί αυτής της διαδικτυακής κίνησης; Από την αρχή κιόλας της
σχολικής χρονιάς οι κινητοποιήσεις δεν έλλειψαν στην εκπαίδευση. Στις 12
Νοεμβρίου η απεργία που προκήρυξαν τα συνδικάτα είχε μαζική συμμετοχή,
ενώ από τα τέλη του μήνα και για όλο το Δεκέμβρη οι μαθητές, στο πλαίσιο
των κινητοποιήσεων των κίτρινων γιλέκων, προχώρησαν σε καταλήψεις
σχολικών συγκροτημάτων, διαδηλώνοντας ενάντια στην μεταρρύθμιση του
Λυκείου, χωρίς να υποχωρήσουν στην αστυνομική βία και καταστολή. Την
ίδια ώρα σε πολλά διαμερίσματα της χώρας οι εκπαιδευτικοί κατέβαιναν σε
απεργία Ωστόσο ήταν η τηλεοπτική ομιλία του Emmanuel Macron στις 10
Δεκεμβρίου που πυροδότησε την έκρηξη. Ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας
παρουσίαζε τα μέτρα με τα οποία ήλπιζε να καταλαγιάσει το κίνημα των
κίτρινων γιλέκων και εκατοντάδες χιλιάδες αυτιά τον άκουγαν προσεκτικά. Οι ξεχασμένοι του προέδρου: Αλλά στο τηλεοπτικό
μήνυμά του ο πρόεδρος Macron δεν βρήκε ούτε μία λέξη να πει για τους
εκπαιδευτικούς. Ανάμεσα στους κρατικούς λειτουργούς που ευχαρίστησε για
την προσφορά τους, οι εκπαιδευτικοί δεν είχαν θέση, οι προεδρικές ευχές
δεν απευθύνθηκαν σε αυτούς και αυτή η παράλειψη φαίνεται ότι ήταν
εκκωφαντική. Ας μην ξεχνάμε ότι σε αντίθεση με
τους αστυνομικούς και άλλους κρατικούς υπαλλήλους, οι εκπαιδευτικοί δεν
έχουν κερδίσει τίποτε από τις κυβερνητικές εξαγγελίες. Ούτε τα 300 ευρώ
των ειδικών επιδομάτων, ούτε τα 150 ευρώ καθαρή αύξηση στις μηνιαίες
αποδοχές, που οι δυνάμεις του «νόμου και της τάξης» κέρδισαν με ευκολία
από τα Ηλύσια πεδία. Αντίθετα εδώ και δέκα χρόνια οι μισθοί τους είναι
στην κατάψυξη και η αγοραστική τους δύναμη συρρικνώνεται. Ο αριθμός των
θέσεων στην εκπαίδευση μειώνεται συνεχώς, τόσο όσον αφορά τους
εκπαιδευτικούς όσο και όσον αφορά τους διοικητικούς και το βοηθητικό
προσωπικό, ενώ αυξάνονται οι ελαστικά εργαζόμενοι. Υπάρχουν σήμερα
36.000 συμβασιούχοι δάσκαλοι, τρεις φορές περισσότεροι από ότι δέκα
χρόνια πριν. Η δουλειά γίνεται όλο και περισσότερο επισφαλής, ο φόρτος εργασίας όλο και μεγαλύτερος και ποτέ άλλοτε δεν είχαν υπάρξει τόσες πολλές παραιτήσεις στον κλάδο. Τι να τα κάνεις τα λεφτά όταν δεν έχεις φράγκο … και
όταν οι συνθήκες εργασίας στην εκπαίδευση χειροτερεύουν. Το ζήτημα του
μισθού είναι προφανώς σημαντικό αλλά ο στόχος δεν είναι, υποστηρίζουν
πολλοί εκπαιδευτικοί, να κερδίσουμε 150 ευρώ και να συνεχίσουμε να
εργαζόμαστε στις ίδιες συνθήκες. Το ζήτημα του εργατικού δυναμικού και
κατά συνέπεια των μέσων διδασκαλίας γίνεται θεμελιακό. Οι τάξεις πλέον
είναι όλο και περισσότερο υπερπλήρεις και όλο και λιγότερο στελεχωμένες.
Παρά ταύτα το υπουργείο ανακοίνωσε περαιτέρω μείωση του αριθμού των
θέσεων και συζητά να επιβάλλει στο εξής δύο ώρες επιπλέον σε κάθε
εκπαιδευτικό. Η χαμένη τιμή της εκπαίδευσης. Οι εκπαιδευτικοί
κινητοποιούνται για να υπερασπιστούν το επάγγελμα τους, διεκδικώντας
εκτίμηση και σεβασμό για ένα επάγγελμα όλο και περισσότερο υποτιμημένο
μέσα στην γαλλική κοινωνία, ενώ υποστηρίζουν ότι το υπουργείο αντί να
τους ενισχύει υπονομεύει σταθερά τις προσπάθειες και το κύρος τους. Ένας από τους έξι εκπαιδευτικούς που δημιούργησαν τον διαδικτυακό
τόπο των «κόκκινων στυλό» αναφέρεται στην περιφρόνηση που έχει βιώσει. «Μας θεωρούν τεμπέληδες» εξηγεί ο «Sam» καθηγητής στο Seine-Saint-Denis στο κανάλι BFM-TV. «Δεν αναγνωρίζει την προσφορά μας ούτε ο εργοδότης μας, ούτε η κοινωνία». Το θέμα των πραγματικών ωρών εργασίας των εκπαιδευτικών τίθεται ξανά
γιατί, όπως υποστηρίζουν, οι επικριτές τους ξεχνούν να μετρήσουν σωστά
τις ώρες εργασίας των εκπαιδευτικών. «Ξεκινώ κάθε πρωί στις
7:45π.μ., έχω ένα διάλειμμα 20 λεπτών το μεσημέρι για φαγητό (τον
υπόλοιπο χρόνο δουλεύω) και φεύγω από τη δουλειά το απόγευμα στις 17:15
μ.μ. Έχω ήδη πάνω από 9 ώρες την ημέρα και πάνω από 35 ώρες την εβδομάδα
(νόμιμο χρόνο εργασίας) … και εσείς;» [1]σχολιάζει ένας από τους συμμετέχοντες στην ομάδα των «κόκκινων στυλό». Αυτή την υποτιμημένη εικόνα του εκπαιδευτικού καλλιεργεί, υποστηρίζουν, και ο υπουργός Παιδείας Jean-Michel
Blanquer, κι έτσι όταν σχεδιάζει την αλλαγή του εργασιακού καθεστώτος
των εκπαιδευτικών, διακηρύσσει ότι θα αυξήσει τον αριθμό των
υποχρεωτικών ωρών, ώστε να «εργάζονται περισσότερο οι δάσκαλοι» και περνά σιωπηρά στην κοινωνία το μήνυμα του τεμπέλη εκπαιδευτικού. «Όταν σε μία τάξη με 36 μαθητές
δεν έχεις δει τους δύο που βαριούνται ίσως με 25 μαθητές ανά τμήμα το
βλέμμα σου να γίνει πιο διαπεραστικό» ειρωνεύεται η Juliette ένα «κόκκινο στυλό» περιγράφοντας τις δύσκολες εργασιακές συνθήκες της τάξης.[2] Τα αιτήματα : Στις 17 Δεκεμβρίου με ένα μανιφέστο τα «Κόκκινα στυλό» συγκεκριμενοποίησαν τα αιτήματά τους.
Αύξηση μισθών
Κατάργηση της μεταρρύθμισης στο ασφαλιστικό που πλήττει τις συντάξεις.
Μείωση του αριθμού των μαθητών ανά τάξη στους 25 το ανώτερο για την πρωτοβάθμια και τη δευτεροβάθμια
Να σταματήσει η περικοπή των θέσεων εργασίας.
Τέλος στην υποτίμηση. Μέτρα για την αύξηση του κύρους του επαγγέλματος
Αναγνώριση της αξίας της δουλειάς του εκπαιδευτικού
Το κράτος «να ενδιαφερθεί στ’ αλήθεια για τους μαθητές του»
Και μην ξεχάσουμε την αυτονομία των σχολικών μονάδων:
Τέλος στην ανισότητα μεταξύ των σχολείων.
Το αίτημα σχετίζεται με τη χρηματοδότηση των σχολείων, σε ένα βαθμό,
από τις τοπικές αρχές. Στο France Info, ο «Sam» καταγγέλλει τις
ανισότητες κατανομής των πόρων στα σχολεία, των οποίων ο προϋπολογισμός
διαφέρει ανάλογα με τις δυνατότητες του κάθε δήμου. «Δεν είναι
δυνατόν σε κάποια σχολεία να έχουμε 100 ευρώ ανά μαθητή και σε άλλα 40
ευρώ . Θέλουμε η εκπαίδευση να είναι πραγματικά εθνική»,[3] λέει αυτός ο δάσκαλος των σχολείων του Seine-Saint-Denis. Στα Λύκεια , το μεγάλο ζήτημα είναι η μεταρρύθμιση που θα οδηγήσει
στο νέο εθνικό απολυτήριο (Bac) από το 2021. Η μεταρρύθμιση θέτει σε
εφαρμογή ένα σύνθετο πρόγραμμα με υποχρεωτικά και προαιρετικά μαθήματα
και ο μαθητής καλείται να επιλέξει. Για να παρέχουν αυτές τις επιλογές,
τα σχολεία έχουν ένα «περιθώριο» που οι διευθυντές των σχολείων μπορούν
να χρησιμοποιήσουν όπως κρίνουν κατάλληλα. Αλλά προφανώς αυτό το
περιθώριο είναι περιορισμένο και σε πολλά σχολεία φοβούνται ότι δεν θα
καταφέρουν να ανταποκριθούν όπως πριν και δεν θα προσφέρουν τις ίδιες
επιλογές όπως παλιά . Υπάρχει ο κίνδυνος οι επιλογές και οι δυνατότητες
να είναι πολύ διαφορετικές από σχολείο σε σχολείο και από περιοχή σε
περιοχή. Αυτά τα αιτήματα κάτι μου θυμίζουν: Όπως πολλοί
επισημαίνουν αυτά είναι αιτήματα που τα συνδικάτα προβάλλουν και
διεκδικούν εδώ και δύο δεκαετίες. Ποια είναι λοιπόν η σχέση των
συνδικάτων και των «κόκκινων στυλό»; Θολή θα έλεγε κανείς προς το παρόν.
Για πολλούς το κίνημα των «κόκκινων στυλό» εκφράζει εκπαιδευτικούς που
βρίσκονται έξω από τα συνδικάτα και χαρακτηρίζονται ως «απολίτικοι». Είναι αλήθεια πως ένα σημαντικό κομμάτι του κλάδου αρνείται τις απεργιακές κινητοποιήσεις με συχνότητα «μία ανά εξάμηνο»,
ως αναποτελεσματικές, ενώ πιστεύει πως τα συνδικάτα δεν κατάφεραν να
υπερασπίσουν τα δικαιώματα των εκπαιδευτικών, ιδιαίτερα στον οικονομικό
τομέα. «Έχουμε την αίσθηση ότι τα συνδικάτα ακούγονται όλο και
λιγότερο. Είμαστε εδώ για να τα στηρίξουμε. Δεν δρούμε ενάντια σε αυτά,
δρούμε παράλληλα. Συνενώνουμε την πρωτοβάθμια, τη δευτεροβάθμια , δεν
ανήκουμε σε κάποιο πολιτικό χώρο. Το κίνημά μας δεν στρέφεται ενάντια
στα συνδικάτα, δεν αφαιρεί από αυτά, προσθέτει».[4]δηλώνει
η Julie μέλος των κόκκινων στυλό. Το ίδιο υποστηρίζει και η Francette
Popineau εκπρόσωπος του Snuipp-FSU, του μεγαλύτερου συνδικάτου της
πρωτοβάθμιας. «Δεν υπάρχει αντίθεση ανάμεσα στα Κόκκινα Στυλό και στα συνδικάτα». «Το υπουργείο δεν ακούει τα συνδικάτα και μας αναγκάζει να αναζητήσουμε άλλους δρόμους για να τους κάνουμε να μας ακούσουν»[5]λέει
ο “Sam” . Στο κίνημα αυτό αποκρυσταλλώνονται πολλές αγωνίες και μεγάλη
οργή. Μένει να προσδιορίσει και τις μορφές πάλης που θα ακολουθήσει στο
εξής. Όπως επισημαίνουν μέλη συνδικάτων όσο σίγουρο είναι πως οι
εθιμοτυπικές απεργίες είναι αναποτελεσματικές , τόσο σίγουρο είναι πως
τα περισσότερα από όσα κέρδισαν οι εκπαιδευτικοί τα κέρδισαν με απεργίες
μαχητικές και αποφασιστικές που μπόρεσαν να «πιάσουν» το σφυγμό του
κόσμου και να κατανοήσουν τα αιτήματα των καιρών. Η ισχύς εν τη ενώσει : Μία από τις πιο ενδιαφέρουσες
και ιδιαίτερες πλευρές του κινήματος των «κόκκινων στυλό» είναι ότι
απευθύνονται και συγκεντρώνουν το σύνολο του κόσμου της εκπαίδευσης, σε
εθνικό επίπεδο, με όρους ισότητας. Το κίνημα διαπερνά όλους τους χώρους
και τις βαθμίδες και φέρνει κοντά , εκπαιδευτικούς πρωτοβάθμιας και
δευτεροβάθμιας, στελέχη και νεοδιόριστους, διευθυντές σχολείων και
δασκάλους τάξης, συμβασιούχους και μόνιμους. Οι δάσκαλοι αυτοί
αποφάσισαν να εκφραστούν συλλογικά, τη στιγμή που το ποσοστό των
συνδικαλισμένων εκπαιδευτικών στα εθνικά συνδικάτα είναι σχετικά μικρό,
ενώ περισσότερο ελκυστικός φαίνεται να είναι ο συνδικαλισμός σε τοπικό
επίπεδο, επειδή ασχολείται με συγκεκριμένες περιπτώσεις και είναι πιο
κοντά στην καθημερινή πραγματικότητα της τάξης. Το κίνημα των κόκκινων στυλό δεν έχει συνδιαλλαγεί ακόμα με τα
συνδικάτα , κανείς τους όμως δεν αντιτίθεται σε μία συνάντηση. Αν αυτή
γίνει, εκτός από τα γραφεία και τους δρόμους, τότε τα πράγματα για το
υπουργείο θα είναι δύσκολα. Διαίρει και βασίλευε: Αλλά βέβαια ο υπουργός
παιδείας Jean-Michel Blanquer, δεν είναι χθεσινός. Βλέποντας ότι οι
άνεμοι φυσούν ενάντια, προσπαθεί να εκτρέψει ένα τμήμα από την
απογοήτευση και την οργή που νιώθουν οι εκπαιδευτικοί ενάντια στους
γονείς των μαθητών τους και να δημιουργήσει προστριβές ανάμεσά τους. Το
υπουργείο προτείνει να μην λαμβάνουν πλέον οικογενειακά επιδόματα οι
γονείς όσων παιδιών έχουν διαπράξει βίαιες πράξεις στο σχολείο. «Τα προβλήματα του σχολείου δεν θα βελτιωθούν με το να παίρνουμε χρήματα από τις φτωχότερες οικογένειες»,[6]γράφει ένα κόκκινο στυλό που δεν το ξεγελούν οι κινήσεις τακτικής του υπουργείου. Σκάσε και κολύμπα:
Ο υπουργός έχει και άλλα βέλη στη φαρέτρα. Στις 5 Δεκεμβρίου 2018
παρουσίασε ένα νομοσχέδιο, για «ένα σχολείο εμπιστοσύνης», όπως το
ονομάζει. Από το πρώτο κιόλας άρθρο του η κυβέρνηση δίνει το στίγμα της.
Επιθυμεί να εξασφαλίσει «τη δέσμευση της εκπαιδευτικής κοινότητας» και απειλεί «με πειθαρχικές διώξεις όσους υπαλλήλους κριθούν ένοχοι για πράξεις που βλάπτουν τη φήμη της δημόσιας υπηρεσίας».[7]
Το μήνυμα είναι σαφές: Δεν είναι καλή ιδέα να ασκείτε δημόσια κριτική
στις πολιτικές του υπουργείου. Θα υπάρξουν επιπτώσεις. Στην
πραγματικότητα, υποστηρίζουν, πρόκειται για πολιτική επιχείρηση
εκφοβισμού γιατί όπως θυμάται ο Claude Lelièvre, καθηγητής Ιστορίας της
Εκπαίδευσης στη Σορβόννη (Paris V), το Συμβούλιο της Επικρατείας έχει
αποφανθεί ότι αυτό το άρθρο δεν έχει ισχύ. Από το 1983 ήδη, όταν ο
Anicet Le Pors, υπουργός Δημόσιας Διοίκησης, επανεξέτασε το καθεστώς των
δημοσίων υπαλλήλων, το ζήτημα της υποχρεωτικής έκφρασης των
εκπαιδευτικών σύμφωνα με το νόμο είχε τεθεί και είχε απορριφθεί καθώς
θεωρήθηκε ότι αντιβαίνει βασικές αρχές της Διακήρυξης των Δικαιωμάτων
του Ανθρώπου. Ο υπουργός ενήργησε γνωρίζοντας αυτό το γεγονός, συνεχίζει ο Claude Lelièvre. Ελπίζει, πάνω απ’ όλα, να εκφοβίσει.[8]Η
μέθοδος αυτή ευρέως χρησιμοποιημένη, θα μπορούσε στην προκειμένη
περίπτωση να φτάσει στα όρια της. Για τον υπεύθυνο του SUD éducation, είτε
η κυβέρνηση θα προχωρήσει στην πράξη, θεσπίζοντας πειθαρχικά μέτρα,
γεγονός που θα μπορούσε να προκαλέσει μία δυναμική αντίδραση από τη
μεριά των εκπαιδευτικών, είτε θα παραμείνει στο επίπεδο των συμβολισμών.[9] Για τα «κόκκινα στυλό» το σοκ ήταν μεγάλο. Κι αν ορισμένοι φοβήθηκαν
τις επιπτώσεις που θα μπορούσε να έχει η δημόσια διατύπωση της γνώμης
τους, οι περισσότεροι αισθάνθηκαν ακόμα μεγαλύτερη την ανάγκη να
ακουστούν. «Ασκώ αυτό το επάγγελμα από επιλογή, λέει ο Sam. Δεν
κάνουμε τίποτε άλλο παρά να μιλάμε για τις συνθήκες εργασίας μας που
γίνονται όλο και περισσότερο δύσκολες και γι’ αυτό κινδυνεύουμε να
τιμωρηθούμε. Διδάσκω στο Seine-Saint-Denis. Η καθημερινή μου
πραγματικότητα είναι ένα βιβλίο για δύο μαθητές, έλλειψη κονδυλίων,
έλλειψη θέρμανσης στην τάξη, φωτοτυπίες που πρέπει να βγάλω στο σπίτι
μου, πακέτο χαρτί που ζητάμε από τους γονείς. Απέναντι σε αυτά ο
υπουργός μας απαντά: Δούλευε και σκάσε. Είναι εξευτελιστικό και
εξαιρετικά βάναυσο».[10] Ας πάμε ένα βήμα παραπέρα. Δεν φτάνει μόνο η οργή,
ούτε τα αιτήματα για τους μισθούς και τις θέσεις εργασίας για να σωθεί
το δημόσιο σχολείο στη Γαλλία, υποστηρίζουν στην αρθρογραφία τους
εκπαιδευτικοί από διάφορους πολιτικούς χώρους. Τα κόκκινα στυλό είναι
ένα σημαντικό βήμα. Δεν αρκεί. Πρέπει να δούμε τι έγινε όλα αυτά τα
χρόνια. «Το σχολείο μας δολοφονήθηκε από τους τεχνοκράτες της οδού
Grenelle σε συμφωνία με τις Βρυξέλλες. Υπουργός μετά τον υπουργό,
αριστερές και δεξιές κυβερνήσεις μαζί, αποφάσισαν ότι εξορθολογισμός του
εκπαιδευτικού συστήματος σημαίνει μετατροπή του σε επιχείρηση. Από έναν
διευθυντή σχολείου να δημιουργήσεις έναν manager και να μετατρέψεις
τους εκπαιδευτικούς σε υπαλλήλους του, των οποίων η ελευθερία θα
καταπνίγεται μέσα στα άπειρα διοικητικά καθήκοντα με το επιχείρημα «θα
δεις είναι γρήγορο, είναι ψηφιακό». Η απόκτηση βασικών δεξιοτήτων που
επέβαλλε η Ε.Ε και εφάρμοσε ο νόμος Fillon το 2005, είναι εμβληματική
της νεοφιλελεύθερης και διαχειριστικής επέλασης στο σχολείο η οποία, στο
όνομα της ιερής «αξιολόγησης», απαξιώνει τη γνώση και τον πολιτισμό και
ελέγχει τα άτομα».[11]
Πολλοί εκπαιδευτικοί ανησυχούν για την τύχη του δημόσιου σχολείου στη
Γαλλία και τονίζουν ότι βάλλεται η έννοια της ισότητας σε ένα σχολείο
κοινό και ίδιο για όλους. «Η πρόκληση είναι στην πραγματικότητα
σύμφωνη με τους στόχους του νεοφιλελευθερισμού, είναι πάνω από όλα
ιδεολογική: μετά την εφεύρεση της «σχολικής αποτυχίας»,για την
οποία καθιστούν το άτομο ως το μόνο υπεύθυνο, μετά την
εμπορευματοποίηση του εκπαιδευτικού συστήματος υπό την κάλυψη της
αυτονομίας, πρόκειται τώρα να απορρίψουμε την ιδέα ενός κοινού σχολείου
ίδιου για όλους τους μαθητές μαζί με το αίτημά που φέρνει για ισότητα
(που ονομάζεται εξισωτισμός από τους επικριτές του) ή το λιγότερο «να
δημιουργήσουμε την κοινωνία» σύμφωνα με τους ανθρώπινους νόμους, προς
όφελος ενός ατομικιστικού και βιταλιστικού οράματος του παιδιού το
οποίο, προστατευμένο από την κοινωνία, θα αναπτύσσεται αυθόρμητα σύμφωνα
με τους «φυσικούς νόμους» όπως πιστοποιούνται από τις νευροεπιστήμες».[12] Οι εκπαιδευτικοί αυτοί επισημαίνουν την αναγκαιότητα να βαθύνει η
ιδεολογική πάλη ενάντια στις νεοφιλελεύθερες επιλογές και τονίζουν, με
αφορμή και το κίνημα των κόκκινων στυλό, ότι για να υπερασπίσουμε το
δημόσιο σχολείο, δεν είναι αρκετές ακόμα και οι πιο μαζικές
διαμαρτυρίες, χρειάζεται παράλληλα να δώσουμε μια ιδεολογική μάχη
προβάλλοντας το όραμά μας για το «σχολείο των όλων των ίσων και των
διαφορετικών», αντιπαρατασσόμενοι με επιστημονικά παιδαγωγικά
επιχειρήματα στις θεωρίες που στηρίζουν τον επελαύνοντα
νεοφιλελευθερισμό. Η μάχη αυτή δεν είναι «παιδαγωγισμός» είναι
αναγκαιότητα που θα κρίνει το μέλλον του δημόσιου σχολείου.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου
Σημείωση: Μόνο ένα μέλος αυτού του ιστολογίου μπορεί να αναρτήσει σχόλιο.