Ναι, εμείς το κάναμε!

Δημήτρης Μαριόλης

«Η Διδασκαλική Ομοσπονδία Ελλάδος (ΔΟΕ) εξακολουθεί να τορπιλίζει την εφαρμογή του νόμου για την αξιολόγηση του εκπαιδευτικού έργου»

Καθημερινή, 28/5/2022

 

Γιατί αυτή η εμμονή με την αξιολόγηση; Γιατί αυτή η εμμονή με μια σειρά αντιεκπαιδευτικά μέτρα που οδηγούν σε μετωπικές συγκρούσεις με το εκπαιδευτικό κίνημα; Μια παλιά δασκάλα, παιδί αγροτών, έλεγε πως όταν πήρε το πτυχίο της, η γιαγιά της, αγρότισσα κι αυτή, της χάρισε ένα χρυσό βραχιόλι. Και της είπε ότι το πτυχίο που πήρε είναι το χρυσό βραχιόλι στο χέρι της. Χρυσό βραχιόλι, είναι ο τίτλος ενός βιβλίου της Σοφίας Νικολαΐδου που κυκλοφόρησε πρόσφατα και περιέχει μαρτυρίες  ανθρώπων που προέρχονταν από φτωχές λαϊκές, εργατικές ή

αγροτικές οικογένειες και κατάφεραν να σπουδάσουν, να γίνουν γιατροί, δικηγόροι, μηχανικοί, καθηγητές, δάσκαλοι. 

Αυτό το δικαίωμα στη μόρφωση των παιδιών των λαϊκών τάξεων προσπαθούν να ισοπεδώσουν οι κρατούντες. Εδώ στοχεύουν όλα τα μέτρα που σχεδιάζουν και προωθούν, η Τράπεζα Θεμάτων, η Ελάχιστη Βάση Εισαγωγής, η μείωση εισακτέων, η έξωση των «αιώνιων φοιτητών», η πανεπιστημιακή αστυνομία, οι εξεταστικοί φραγμοί, οι διαγωνισμοί τύπου PISA. η αξιολόγηση σχολείων και εκπαιδευτικών. Η αξιολόγηση επομένως αποτελεί κεντρική στρατηγική των κυρίαρχων δυνάμεων. Η ακύρωση και η ανατροπή της απαιτεί τη συγκρότηση του ευρύτερου δυνατού μετώπου δυνάμεων και όχι μοναχικούς δρόμους.

Γι’ αυτό δεν είναι τυχαίο που η Καθημερινή, μέσω του εκπαιδευτικού συντάκτη της, επανέρχεται, συνεχίζοντας την πολιτική μετωπικής σύγκρουσης που εγκαινίασε από τον περασμένο Οκτώβριο με τα γνωστά πρωτοσέλιδα «Σαμποτάζ στην αξιολόγηση», όπου η ΔΟΕ κατηγορείται διότι «επιχειρεί να ακυρώσει την αξιολόγηση» και μάλιστα «με σκονάκι πανομοιότυπων απαντήσεων». Αυτή τη φορά, ο ίδιος συντάκτης εκπαιδευτικού ρεπορτάζ, αναφερόμενος στα ενιαία κείμενα της φάσης Β3, επαναλαμβάνει: «ακολουθώντας την τακτική που έχει υιοθετήσει, η ΔΟΕ έστειλε την Πέμπτη μία ακόμη σειρά κειμένων-φασόν, προτείνοντας στους εκπαιδευτικούς να τα υιοθετήσουν, να τα αναρτήσουν στη σχετική πλατφόρμα του Ινστιτούτου Εκπαιδευτικής Πολιτικής (ΙΕΠ) και να ακυρώσουν στην πράξη το εγχείρημα της αξιολόγησης».

Και καθώς πλησιάζουμε ασθμαίνοντας στο τέλος της σχολικής χρονιάς, καλό είναι να αναστοχαστούμε, να συζητήσουμε για τη μάχη που δόθηκε, ανοίγοντας ταυτόχρονα και τη συζήτηση για την πορεία εξέλιξης αυτής της μάχης την επόμενη σχολική χρονιά.

Χιλιάδες σχολικές μονάδες και δεκάδες χιλιάδες εκπαιδευτικοί έδωσαν τη μάχη με όπλο την απεργία/αποχή και σε δεύτερη φάση, τα ενιαία κείμενα, υποχρέωσαν το Υπουργείο σε αλλεπάλληλες παρατάσεις, τον Γ.Γ. του να παρακαλά τους Συντονιστές Εκπαιδευτικού Έργου να θεωρήσουν τα ενιαία κείμενα ως μη γενόμενα, τη ναυαρχίδα του κυβερνητικού τύπου να βομβαρδίζει την κοινή γνώμη με πρωτοσέλιδα. Σε πάνω από 3500 σχολικές μονάδες της πρωτοβάθμιας υιοθετήθηκαν τα ενιαία κείμενα της ΔΟΕ, ενώ σε αρκετά από τα υπόλοιπα σχολεία επικράτησε το απόλυτο χάος μετά τις σκληρές μάχες στους Συλλόγους Διδασκόντων, με τελικό αποτέλεσμα την πλήρη απαξίωση και σε αυτά τα σχολεία της διαδικασίας αυτοαξιολόγησης σχολικής μονάδας. Σε ένα μικρότερο αριθμό σχολείων, η συμμετοχή στην απεργία-αποχή που κήρυξαν οι Σύλλογοι οδήγησε σε μπλοκάρισμα ή πλήρη περιθωριοποίηση μιας μειοψηφίας που αναλαμβάνει μαζί με τον/τη διευθυντή/ντρια να διεκπεραιώσει, όπως-όπως τις απαιτήσεις της αυτοαξιολόγησης. Από την άλλη, πολύ σημαντική είναι η οργάνωση μιας σειράς εκδηλώσεων της ΔΟΕ καθώς και η μαζική συμμετοχή σε αυτές. Μέχρι σήμερα έχουν παρακολουθήσει συνολικά τις εκδηλώσεις της ΔΟΕ πάνω από 50.000 εκπαιδευτικοί. Εκδηλώσεις με υψηλότατο ποιοτικό επίπεδο που έφεραν σε επαφή μεγάλο τμήμα του εκπαιδευτικού σώματος με παιδαγωγούς και πανεπιστημιακούς από την Ελλάδα και το εξωτερικό οι οποίοι/ες αποδόμησαν το αντιεκπαιδευτικό κυρίαρχο αφήγημα και έφεραν τον κλάδο σε επαφή με διάφορες όψεις και εκδοχές της κριτικής παιδαγωγικής.

Η μαζική συμμετοχή της πλειοψηφίας των εκπαιδευτικών στη μάχη, η πίστη στο συλλογικό συμφέρον του κινήματος και του κλάδου και όχι σε ωφελιμιστικές ατομικές αντιλήψεις ή κομματικές προτεραιότητες, η βαθιά πεποίθηση ότι η αξιολόγηση είναι μέρος ενός συνολικού σχεδίου αποδόμησης του δημόσιου σχολείου είναι τα κεντρικά χαρακτηριστικά αυτού του αγώνα.

Και ναι, στο μέτρο που μας αναλογεί και δίνοντας ολόψυχα όλες τις δυνάμεις μας, αναλαμβάνουμε την πολιτική ευθύνη: Εμείς το κάναμε! Εμείς συμβάλαμε και στα ενιαία κείμενα και στην οργάνωση των εκδηλώσεων και στα ερωτηματολόγια. Εμείς τα υπερψηφίσαμε όταν αποδείχτηκε ότι άλλος δρόμος κεντρικής απόφασης, μαζικής αντίστασης και ακύρωσης της αξιολόγησης δεν υπήρχε. Εμείς συμβάλαμε στα εκπαιδευτικά σωματεία και δώσαμε μάχες στους Συλλόγους Διδασκόντων για να περάσουν τα ενιαία κείμενα. Εμείς συγκρουστήκαμε με αυταρχικούς διευθυντές που ανέβηκαν στα κεραμίδια όταν συνειδητοποίησαν ότι με τα ενιαία κείμενα χάνουν το «διευθυντικό δικαίωμα».

Την κρίσιμη στιγμή, τη στιγμή της σύγκρουσης, υπάρχουν δύο επιλογές. Να κάνεις ιδεολογία, δηλαδή, να μείνεις σε επίπεδο αναλύσεων και καταγγελιών αναγνωρίζοντας την ήττα σου, με στόχο να κεφαλαιοποιήσεις ιδεολογικά και εκλογικά τη μάχη που δόθηκε και χάθηκε ή να κάνεις πολιτική, δηλαδή, να αναζητήσεις τις κατάλληλες μορφές αγώνα ώστε να συνεχιστεί η μάχη. Και η κρίσιμη εκείνη στιγμή, όπου διαπιστώθηκε ότι δεν διαμορφώνεται πλειοψηφία στη ΔΟΕ για επαναπροκήρυξη της απεργίας-αποχής μετά τις δικαστικές προσφυγές της κυβέρνησης, αποτελούσε πράγματι μια κομβική καμπή για την εξέλιξη της αντιπαράθεσης. Και ναι, είναι γεγονός ότι στις Παρεμβάσεις δεν είχαμε όλοι και όλες την ίδια άποψη για το πώς θα συνεχίσουμε τη μάχη. Και δεν ακολουθήσαμε τις ίδιες μορφές αγώνα. Μας ένωνε και μας ενώνει όμως η κοινή αγωνία και η κοινή αίσθηση του καθήκοντος να συνεχίσουμε έναν πραγματικό αγώνα διαρκείας για την ακύρωση της αξιολόγησης. Αντίθετα ήταν η ΑΣΕ-ΠΑΜΕ που τέλη Οκτώβρη και με όλη τη χρονιά μπροστά μας, κυκλοφόρησε ανακοίνωση με τη διαπίστωση: «είμαστε ήδη νικητές». Επίσης, όσες μορφές αγώνα ακολούθησε το εκπαιδευτικό κίνημα, είτε τα ενιαία κείμενα που αποφασίστηκαν από τη ΔΟΕ είτε η απεργία/αποχή που αποφασίστηκε από τα εκπαιδευτικά σωματεία, όλες ψηφίστηκαν από εκπροσώπους των Παρεμβάσεων είτε στη ΔΟΕ είτε στα πρωτοβάθμια εκπαιδευτικά σωματεία και καταψηφίστηκαν από εκπροσώπους της ΑΣΕ-ΠΑΜΕ. Τα γράφουμε όλα αυτά, διότι, δυστυχώς, αναπαράγεται στη μία ή την άλλη εκδοχή από την ΑΣΕ το ψευδές αφήγημα ότι ο ένας από τους δύο εκπροσώπους των Παρεμβάσεων στη ΔΟΕ καταψήφισε την απεργία-αποχή! Ψεύδος που αποκαλύψαμε σε προηγούμενο κείμενο με εκτενή αναφορά στα πρακτικά συνεδριάσεων του ΔΣ της ΔΟΕ. Ωστόσο, ιδεολογία και όχι πολιτική επέλεξαν να κάνουν οι δυνάμεις της «υπεύθυνης» αριστεράς και στην κρίσιμη μάχη της ακύρωσης του διαγωνισμού «PISA» για την Στ΄ Δημοτικού και την Γ΄ Γυμνασίου. Και αναφέρουμε χαρακτηριστικά. Ένας στους δύο μαθητές Στ΄ Δημοτικού απείχε (με ευθύνη των γονέων του προφανώς) εκείνη την ημέρα, δυναμική που τροφοδοτήθηκε από τη μαζική συμμετοχή των εκπαιδευτικών στη στάση εργασίας της ΑΔΕΔΥ και των Συλλόγων ΠΕ, αφού η αντίστοιχη της ΔΟΕ είχε κηρυχθεί παράνομη από τα δικαστήρια. Αλήθεια, ποιος γονεϊκός φορέας κάλεσε σε αποχή τους γονείς την ημέρα του διαγωνισμού; Μετρημένοι στα δάχτυλα οι Σύλλογοι Γονέων οι οποίοι (προς τιμήν τους) κάλεσαν σε αποχή. Κατά τα άλλα, περίσσεψαν οι ανακοινώσεις με αναλύσεις όπου πολύ σωστά κατήγγειλαν την PISA, τον ΟΟΣΑ, τους ταξικούς εξεταστικούς φραγμούς, αλλά καμία συγκεκριμένη πρόταση αγώνα δεν είχαν να προτείνουν. Όμως ο κόσμος δεν αλλάζει με κατάρες ούτε με ευχές. Αν κάνουμε αναγωγή στο κεντρικό πολιτικό σκηνικό δεν είναι τυχαίο που το σημαντικότερο ζήτημα αναδεικνύεται η ακρίβεια αλλά από την άλλη η δυσαρέσκεια για τη στάση συνολικά της αντιπολίτευσης αυξάνεται. Και γιατί θα έπρεπε να είναι διαφορετικά όταν σε συνθήκες λεηλασίας του λαϊκού εισοδήματος η απάντηση είναι ένα συλλαλητήριο τον μήνα και μια απεργία το εξάμηνο;

Πάνω από 50% η αποχή από τις εξετάσεις κατηγοριοποίησης και κατάταξης, στην Αττική

Το εκπαιδευτικό κίνημα έδωσε άλλο ένα ηχηρό μάθημα στην υπουργό της εμπορευματοποίησης. Παρά τις απειλές και την τρομοκρατία, παρά τις δικαστικές προσφυγές και την απόπειρα να ποινικοποιήσουν την απεργία, παρά τους πληρωμένους κονδυλοφόρους που έσταζαν χολή ενάντια στους/στις εκπαιδευτικούς. Χιλιάδες εκπαιδευτικοί και γονείς με τα παιδιά τους ΔΕΝ ΕΣΚΥΨΑΝ ΤΟ ΚΕΦΑΛΙ! Κι αυτό αποδεικνύει ότι ένα πολύ μεγάλο μέρος των γονιών κατανόησε ότι οι εξετάσεις αυτές οδηγούν στην κατηγοριοποίηση των σχολείων

Το εκπαιδευτικό κίνημα κατάφερε φέτος, με τον έναν ή τον άλλον τρόπο να ακυρώσει τα σχέδια του Υπουργείου Παιδείας και στο πεδίο της αξιολόγησης της σχολικής μονάδας και στο πεδίο των πανεθνικών εξετάσεων τύπου PISA. Οι εξετάσεις είναι άκυρες και απονομιμοποιημένες. Άκυρες γιατί η συνθήκη της «τυχαίας δειγματοληψίας» αλλοιώθηκε ανεπανόρθωτα από τα υψηλά ποσοστά αποχής. Και απονομιμοποιημένες γιατί όχι μόνο το εκπαιδευτικό κίνημα αλλά και το κοινωνικό σώμα σε πολύ μεγάλο βαθμό τις απέρριψε έμπρακτα και μάλιστα χωρίς κανένας οργανωμένος φορέας να οργανώσει μια τέτοια δράση. Επομένως, τα όποια «συμπεράσματα» βγάλει το ΙΕΠ καμία απολύτως ισχύ ή διαγνωστική αξία δεν θα έχουν.

Βεβαίως και το ΥΠΑΙΘ και οι κρατικοί και κομματικοί μηχανισμοί βγάζουν τα δικά τους συμπεράσματα. Κεντρικός στόχος στον οποίο συγκλίνουν ετερόκλητες δυνάμεις είναι μια ΔΟΕ που θα μοιάζει πιο πολύ με τη φετινή ΟΛΜΕ. Συναινετική, ηττοπαθής, προβλέψιμη, πλήρως ελεγχόμενη και αναξιόπιστη. Αυτό αποτελεί ένα στοίχημα τεράστιας σημασίας για τα κυβερνητικά επιτελεία. Η ήττα όσων έδωσαν τη μάχη της αξιολόγησης και η διαμόρφωση μιας πλειοψηφίας φιλικής προς το Υπουργείο Παιδείας για να το πούμε πιο κομψά. Η Ημερήσια Διάταξη της 91^ης Γ.Σ., δυστυχώς, αφήνοντας έξω από τη συζήτηση την αξιολόγηση και το θέμα των αναπληρωτών τροφοδοτεί περισσότερο αυτήν την στόχευση.

Υπάρχει ένα ποίημα του Μπρεχτ που πάει κάπως έτσι:

Στρατηγέ, το τανκ σου είναι δυνατό μηχάνημα.

Θερίζει δάση ολόκληρα, κι εκατοντάδες άντρες αφανίζει
Μόνο που έχει ένα ελάττωμα:
χρειάζεται έναν άνθρωπο για να το οδηγεί.

Αν παραφράσουμε τον Μπρεχτ, θα μπορούσαμε να πούμε:

Υπουργέ μου, το σχολείο σου είναι ένας πανίσχυρος θεσμός. Διαμορφώνει συνειδήσεις στα μέτρα σου και ορθώνει ψηλά τείχη, απροσπέλαστα για τα παιδιά των λαϊκών τάξεων. Μόνο που έχει ένα ελάττωμα: χρειάζεται εκπαιδευτικούς για να λειτουργήσει, όλους εμάς που ήμασταν, είμαστε και θα είμαστε άμμος στα γρανάζια τους και που, όχι, δεν θα αφήσουμε να κλέψουν το χρυσό βραχιόλι από τα χέρια των παιδιών μας, το δικαίωμα κάθε παιδιού στη μόρφωση, στο δημόσιο δωρεάν σχολείο!

 Πηγή: https://www.e-lesxi.gr/